Phái sinh là gì & các loại tài sản phái sinh trên thị trường

Phái sinh là gì? Câu hỏi mà rất nhiều nhà đầu tư mới thường đặt ra khi bắt đầu tham gia vào thị trường Forex. Tài sản phái sinh thoạt nhìn phức tạp nhưng được sử dụng rất rộng rãi trên thị trường tài chính bởi các nhà đầu tư giao dịch chỉ số, hàng hóa và các cặp tiền tệ. Thuật ngữ này bắt nguồn từ khả năng tính toán giá trị dựa trên biến động của tỷ giá hối đoái, với giả thiết nhà đầu tư giao dịch ít nhất hai hay nhiều cặp tiền tệ cùng một lúc.

Thông thường loại tài sản này phù hợp với các nhà đầu tư sử dụng nó nhằm phòng ngừa rủi ro và kiếm lợi nhuận từ biến động giá cũng như giao dịch chênh lệch giá arbitrage. Trong khuôn khổ bài viết này, chúng tôi hân hạnh chia sẻ một số kiến thức trọng yếu về tài sản phái sinh: ta sẽ tìm hiểu phái sinh là gì, khởi nguồn từ đâu và có những loại phái sinh nào.

Lược sử phái sinh

Tài sản phái sinh khởi nguồn từ thời điểm Hiệp định Bretton Woods sụp đổ buộc nhiều quốc gia phải chuyển sang thả nổi tỷ giá hối đoái. Nói cách khác, các chính phủ đã phải mới lỏng sự kiểm soát đối với lãi suất. Mặt khác, sự kiện nói trên cũng khiến thị trường có nhiều nguy cơ hơn liên quan đến dòng tiền đổ vào và đẩy mạnh giao dịch. Đó chính là thời điểm khởi đầu cho quá trình toàn cầu hóa thị trường tài chính giúp tháo bỏ rào cản để các nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào. Cũng là thời điểm hoàn hảo để các tài sản phái sinh phát triển mạnh mẽ.

Thậm chí phái sinh còn trở nên phổ biến hơn vào thời điểm nổ ra cuộc khủng hoảng tiền tệ châu Á và peso Argentina hồi những năm 1990 và 2000. Ngày nay, phái sinh là một tài sản không thể thiếu trong danh mục đầu tư của nhà giao dịch giúp họ giảm thiểu rủi ro về giá cả thị trường. Ngoài ra, ta có một cách hay là sử dụng kết hợp phái sinh với các tài sản tài chính khác để nâng cao hiệu quả của chiến thuật giao dịch.

Các loại phái sinh chủ yếu

Nhắc đến ngoại hối, nhà giao dịch nên ghi nhớ bốn loại phái sinh chính gồm:

• Hợp đồng kỳ hạn - một trong những chiến lược Forex lâu đời và nổi tiếng nhất để giao dịch trên thị trường Forex. Giải thích một cách đơn giản, nhà đầu tư có cơ hội giao dịch khi thỏa thuận chung với nhà đầu tư khác vào một ngày cố định được chỉ định trước. Hợp đồng kỳ hạn cũng đồng nghĩa một tỷ giá hối đoái được cố định cho đến ngày thực hiện lệnh mua bán. Hợp đồng kỳ hạn có thể được thực hiện trên một số khung thời gian khác nhau, từ vài ngày, vài tuần, vài tháng, thậm chí vài năm.
• Hợp đồng tương lai - loại này cũng tương tự như hợp đồng kỳ hạn nhưng có một số khác biệt nho nhỏ. Ngoài ra, hợp đồng tương lai lại có phần chuẩn hơn so với kỳ hạn. Khung thời gian trung bình cho các hợp đồng tương lai là khoảng 3 tháng với mức lãi suất cố định đã được ấn định trong thỏa thuận. Đồng thời, hợp đồng tương lai cũng phù hợp với những nhà đầu tư ưa thích giao dịch hàng ngày. Loại phái sinh này hiệu quả với anh em nhà đầu tư nào sẵn sàng giao dịch các cặp tiền tệ có độ rủi ro nhưng kèm ROI cao.
• Quyền chọn nhị phân - loại này có hai tùy chọn chính là “mua” và “bán”. Lựa chọn thứ nhất giúp người mua có thể tham gia thị trường với vị thế mua, trong khi lựa chọn còn lại cho phép bán ra đồng tiền tương ứng. Nếu nhà giao dịch quyết định tham gia với vị thế mua (call), thì mục tiêu chính là mua vào tài sản với giá thấp hơn so với giá trị hiện tại của tài sản. Ngược lại, nhà đầu tư chọn vị thế bán khống (put) hy vọng sẽ bán được tài sản đó với giá cao nhất có thể.
• Hợp đồng hoán đổi - được sử dụng để nhận các khoản vay có khả năng sinh lời trên thị trường tài chính. Theo quy định, nhà giao dịch chọn hoán đổi tiền tệ chéo để giúp tối ưu hóa việc giao dịch được thuận lợi nhất, xem lãi suất là yếu tố then chốt cần theo dõi. Thông thường, nhiều công ty và ngân hàng sử dụng giao dịch hoán đổi để tận dụng lợi thế khi lãi suất giảm.

Kết luận

Giờ đây khi nhà đầu tư đã nắm vững tất cả các loại tài sản phái sinh chủ yếu, ta cũng nên tìm hiểu thêm về rủi ro tiềm ẩn trên thị trường ngoại hối. Biến động tỷ giá ngoại hối có thể xuất hiện tương đối bất ngờ, ảnh hưởng đến giá trị của một công ty trên thị trường. Nói cách khác, các tài sản phái sinh liên hệ chặt chẽ với rủi ro kinh tế. Vậy nên anh em nhà giao dịch cần triển khai các công cụ quản trị rủi ro phù hợp và mài giũa các chiến lược giao dịch ưa thích bằng cách sử dụng tài khoản Demo không rủi ro. Tài khoản Demo giúp ta kiểm thử nhiều chiến thuật khác nhau mà không sợ mất tiền để tham gia thị trường thực với phương thức giao dịch tối ưu sẵn sàng tác chiến.

Bài viết này không chứa và không nên được hiểu là chứa lời khuyên đầu tư, khuyến nghị đầu tư, đề nghị hoặc chào mời cho bất kỳ giao dịch nào trong các công cụ tài chính. Trước khi đưa ra bất kỳ quyết định đầu tư nào, bạn nên tìm kiếm lời khuyên từ các cố vấn tài chính độc lập để đảm bảo bạn hiểu được các rủi ro.